Budowa węzła Karwiny utrudniała życie mieszkańcom południowych dzielnic Gdyni przez ostatnie dwa lata. Wielokrotnie tworzące się zatory powodowały, że przejazd 1 km zajmował ponad godzinę. W dniu 3 listopada 2023 wiceprezydent Marek Łucyk ogłosił zakończenie prac oraz rozpoczęcie procedury odbiorowej. Gdyński Dialog postanowił przeprowadzić obywatelską kontrolę tej inwestycji. Dzięki działaniom radnej miasta z ramienia Gdyńskiego Dialogu Mirosławy Król, udało nam się otrzymać ostateczny harmonogram prac uzgodniony z wykonawcą. Jego lektura rzuciła nowe światło na inwestycję budowy Węzła Karwiny.
Jak miało być? Węzeł Karwiny – PLAN
Pierwotnym celem inwestycji było zwiększenie liczby pasażerów transportu zbiorowego w Gdyni. Zakres projektu zakładał szeroko zakrojone prace obejmujące:
- budowa parkingu na około 140 miejsc Park&Ride, około 50 miejsc Bike&Ride,
- budowa buspasów w ciągu ul. Chwaszczyńskiej i Wielkopolskiej,
- budowa pętli autobusowej w pobliżu przystanku PKM Karwiny,
- przebudowa skrzyżowań w ciągu ul. Wielkopolskiej,
- rozbudowa ul. Sopockiej z przebudową skrzyżowania,
- rozbudowa ul. Strzelców wraz z pętlą autobusową na końcu ulicy;
Przedłużenie prac i aneks
Planowo prace miały się zakończyć 11 maja 2023 roku. W tym czasie poziom zaawansowania prac budowlanych wynosił jednak zaledwie około 65%. Prezydent Marek Łucyk zdecydował więc o podpisaniu z wykonawcą aneksu nr 4 w dniu 31 maja 2023 roku, czyli 3 tygodnie po pierwotnym terminie zakończenia pracy. Aneks ten wprowadził nowy termin zakończenia prac na dzień 3 listopada 2023 roku, oraz… dość drastycznie zmienił zakresu prac w ramach inwestycji. W toku kontroli Gdyńskiego Dialogu okazało się, że zaniechano łącznie prac o wartości 11,6 mln zł. Z zakresu zniknęły m.in.:
- przebudowa ulicy Sopockiej,
- budowa parkingu P+R przy PKM Karwiny,
- budowa pętli autobusowej przy PKM Karwiny.
Z pierwotnie planowanych 101,7 mln zł zapisanych w umowie z wykonawcą pozostało 90,2 mln zł. Żeby te pieniądze nie przepadły (a może aby również zwykli mieszkańcy się nie zorientowali?) zdecydowano się zlecić wykonawcy dodatkowe prace o wartości 7,8 mln zł. Na papierze finalna różnica w kwocie nie jest więc duża – było 101,7 mln a jest 99,1 mln.
Wykonawca się spóźnił, więc należy mu za to dopłacić?
Pierwotnym terminem zakończenia prac zapisanym w umowie był 11 maja 2023 roku. Wykonawca tego terminu nie dotrzymał. Zamiast rozpocząć naliczanie kar umownych, w ramach aneksu nr 4 zdecydowano się… dopłacić wykonawcy 1 148 176 zł! Powodem uzasadniającym dopłatę jest to, że przez dodatkowe 6 miesięcy, między majem a listopadem, wykonawca musi utrzymać plac budowy. Szczodry ten Szczurek…
Był parking Park&Ride, będzie parking Korzenna 1?
Z lektury dokumentów jakie posiadamy wynika, że w aneksie nr 4 z dnia 31 maja 2023 roku zdecydowano się zastąpić „jednopoziomowy parking Park&Ride na 140 miejsc” czymś, co nazwano w harmonogramie „parking Korzenna 1”. Co ciekawe, z pierwotnego projektu parkingu Park&Ride zniknęły systemy zliczania miejsc postojowych, płatnego parkowania oraz monitoringu. Nie będzie też tablic informacyjnych. Łącznie zrezygnowano w ten sposób z prac o wartości 1,6 mln zł. W ich miejsce wprowadzono nowy parking Korzenna 1, którego budowa zakłada wyłącznie prace drogowe oraz wykonanie oświetlenia. Powyższych systemów zliczania miejsc, płatnego parkowania czy monitoringu nie ujęto. Jednak jego koszt ma wynieść 1,8 mln zł czyli o 200 tys zł drożej! Dziwne, prawda?
Trasy rowerowe, które budowano zanim pojawiły się w harmonogramie
Kolejną pracą dodatkową zleconą w ramach aneksu nr 4 z dnia 31 maja 2023 roku są trasy rowerowe wzdłuż ulic Wielkopolskiej i Chwaszczyńskiej. Pierwotnie miało ich nie być i w Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia (SIWZ) wyraźnie jest napisane, że przetarg ich nie obejmuje. W aneksie nr 4 jednak nagle się pojawiają. Zleca się wykonanie tras na odcinku od ul. Gryfa Pomorskiego do Źródła Marii i potem dalej od Źródła Marii do PKM Karwiny. Zaskakujące jest to, że pojawiają się one tak późno choć… prace nad ich budową trwały już w 2022 roku. Mówiąc prościej: wykonawca przystąpił do ich budowy zanim w ogóle otrzymał na tę budowę zlecenie. Drugim zaskoczeniem jest ich wartość – za łącznie około 1 km długości dróg rowerowych płacimy 1,4 mln zł!
Nowy mikrobuspas
Kolejną zmianą wprowadzoną przez aneks nr 4 jest powstanie buspasa pomiędzy ulicami Zapolskiej a Małe Karwiny. Tego buspasa o długości zaledwie około 150 m nie było w pierwotnych wymaganiach przetargowych. Na mocy aneksu został zbudowany za kwotę 639 tys zł. Trochę drogo…
Co powstało?
Wiceprezydent Marek Łucyk twierdzi, że prace budowlane zakończyły się 3 listopada 2023 roku i przystąpiono do procedury odbiorowej. Zweryfikowaliśmy więc, co zostało wykonane według stanu na dzień 10 listopada 2023. Przyjeżdżając na miejsce od razu widać, że w miejscu gdzie miał pojawić się parking Park&Ride (obecnie zwany parkingiem Korzenna 1) jest ciągle biuro budowy. Nie wygląda, jakby prace nad budową parkingu w tym miejscu się rozpoczęły. W naszej ocenie tego elementu inwestycji może się nie udać wykonać w ciągu kilku tygodni, a co za tym idzie – rozliczenie go w ramach środków unijnych może się nie powieść. Marek Łucyk zapewne też musiał to zobaczyć i zapewne zdaje sobie z tego sprawę. Czy parking jednak powstanie i z których pieniędzy panowie Łucyk i Szczurek zapłacą za jego budowę wykonawcy, tego nie wiemy. Jest szansa, że parking z opóźnieniem, ale jednak zostanie zbudowany. Gdyński Dialog będzie to monitorował.
Kolejną kwestią jest skrzyżowanie z ul. Sopocką oraz pętla autobusowa obok stacji PKM Karwiny. Te elementy nie powstały i już wiadomo, że w tym etapie na pewno już nie powstaną – zrezygnowano z ich budowy podpisując z wykonawcą aneks nr 4. Kolejny etap inwestycji zakłada budowę nowych wiaduktów nad linią kolejową i zapewne wtedy możemy się spodziewać realizacji tych brakujących elementów.
Podsumowanie
Gdyński Dialog monitoruje przebieg inwestycji budowy Węzła Karwiny od wielu miesięcy. Dzięki naszej radnej Mirosławie Król mamy dostęp do dokumentów, które pozwoliły przeprowadzić niniejszą kontrolę. Już w styczniu mieliśmy poważne wątpliwości, czy uda się zakończyć prace w terminie – widać mieliśmy rację. Prac nie zakończono ani w pierwotnym terminie 11 maja 2023, ani w ostatecznym terminie 3 listopada 2023. Nasza kontrola pokazała jednak jeszcze coś – możliwą niegospodarność w wydatkowaniu publicznych pieniędzy przez ekipę Wojciecha Szczurka. W wyniku kontroli znaleźliśmy kilka wydatków, które są sygnałami o potencjalnych nieprawidłowościach w prowadzeniu tej inwestycji.
Chodzi tutaj szczególnie o:
- Przyznanie wykonawcy wynagrodzenia o wartości 1,1 mln zł za utrzymanie placu budowy z powodu półrocznego opóźnienia,
- Zastąpienie budowy jednopoziomowego parkingu P+R, budową “parkingu Korzenna 1” droższego o 0,2 mln zł, mimo że zakres prac znacząco został zredukowany (brak systemu zliczania miejsc, poboru opłat, monitoringu),
- Zlecenie po wysokich cenach prac dodatkowych, których nie było w SIWZ:
- budowę dwóch nowych tras rowerowych o długości około 1 km za kwotę 1,4 mln zł,
- budowę dodatkowego buspasa o długości około 100 m za kwotę 0,6 mln zł;
W związku z powyższym podejmiemy dalsze kroki składając wniosek do Najwyższej Izby Kontroli o przeprowadzenie kontroli.
Raport
Autorzy raportu:
Bartłomiej Austen
Mirosława Król
Szymon Jaros